Het Dwaallicht

De beeldroman Het Dwaallicht is gebaseerd op het gelijknamige boek van Willem Elsschot. Dick Matena heeft dit beroemd stuk proza verwerkt tot een beeldroman. In het verhaal besluit Frans Laarmans om na zijn werk niet naar zijn stamkroeg te gaan, maar gewoon naar huis te wandelen.  In de winkel waar hij al jaren komt, koopt hij eerst een krant. Zijn voornemen om naar huis te gaan verandert als 'drie zwartjes' de weg vragen aan Frans. Al snel komt de lezer erachter dat deze mannen Afghanen zijn, op zoek naar erotisch vertier. Hij besluit, meer uit nieuwsgierigheid dan uit behulpzaamheid, de mannen te helpen zoeken naar de mysterieuze Maria van Dam. De nachtelijke tocht van de vier mannen vindt plaats in het regenachtige Antwerpen. Onderweg doen ze een louche kroeg aan. Daar raakt Laarmans verwikkeld in een gesprek over het geloof. Deze louche kroeg past goed in de sfeer van het verhaal. Bovendien blijft de lezer zich afvragen: hoe zou Maria van Dam eruitzien? Deze vraagt wordt o.a. versterkt door het gesprek in de kroeg. De leider van het stel Afghanen spreekt over Maria van Dam, zij moet geweldig zijn, beeldschoon en vele vrouwen overtreffen. Meerdere malen spreekt de Afghaan op die manier over deze vrouw, hiermee creëert de schrijver een soort mythe. De schrijfstijl in het verhaal is prachtig, daar staat Elsschot immers bekend om : "Een ellendige novemberavond met een motregen die de dappersten van de straat veegt, en mijn stamkroeg ligt helaas, te ver in t' westen om op te tornen tegen dat kille gordijn."  De manier waarop de Antwerpenaren de vreemdelingen benaderen past goed in de tijd waarin de roman is geschreven. De vrouw noemt de Afghanen 'rijstkakkers'. Zij is in de veronderstelling dat de mannen uit Indië afkomstig zijn. Ook Laarmans schuwt racistische spotnamen niet, hij noemt de drie Afghanen meermaals: 'zijn drie zwartjes'.

De tekeningen in zwart-wit roepen een duistere sfeer op die goed past bij de nachtelijke wandeling. De tekenaar maakt gebruik van een ruwe tekenstijl die dramatisch en realistisch oogt. Persoonlijk vind ik deze stijl goed passen bij de schrijfstijl van Elsschot, zeker in dit boek. Elsschot beschrijft een wereld die ruw en realistisch is en weinig aangenaam. Het is de grimmige kijk van Elsschot op de wereld met de mens daarin centraal, die de tekenaar in beeld heeft gebracht. De tekeningen in de beeldroman zijn vooral sfeerbepalend. De tekenaar maakt structureel gebruik van praat- en denkwolken, overige gedachten worden altijd beschreven in het tekstkader linksboven. De teksten zijn daarom goed te lezen, daarnaast is de schrijfstijl helder. Aan een zin als: 'vraagt de stem ten tweeden male', merkt de lezer dat het om een boek gaat uit de jaren 50. Soms gebruikt de schrijver Vlaamse spreektaal, dit past goed bij de realistische wereld die Elsschot wil creëren, het verhaal speelt zich immers af in Antwerpen. De beeldroman Het Dwaallicht is een ode aan de originele roman van Elsschot. Dick Matena voegt met zijn tekeningen een pakkende sfeer toe aan het verhaal. De originele tekst is volledig identiek aan het origineel, op deze manier laat de tekenaar zien dat hij het oorspronkelijke literaire werk respecteert.